Een opstalverzekering wordt ook wel een woonhuisverzekering genoemd en is een verzekering waarmee je de schade aan je eigen huis kunt afdekken. Huurders hoeven geen opstalverzekering te nemen, maar zelfstandige eigenaren of degenen die verenigd zijn in een VVE (Vereniging Van Eigenaren, vaak appartementen en flats) wel. Je eigen huis is vaak je kostbaarste bezit en als je je huis kwijtraakt door brand, of als je huis op andere wijze beschadigd raakt, betaalt de opstalverzekering de herbouwwaarde. Als je een hypotheek hebt op je huis, dan is via de hypotheek overeenkomst een opstelverzekering verplicht.
De opstal verzekering dekt alles wat vast is aan en rondom het huis. De deuren, de garage, de schuur, de inbouwkasten, de schutting. Dit alles verhuist niet mee als je naar een andere woning verhuist en omdat het niet verhuisbaar is (zogenaamd “onroerend”), valt het onder de opstalverzekering. Alles wat wel verhuisbaar, transportabel is, valt onder de inboedelverzekering.
Bij (maar vooral in de jaren na) het afsluiten van een opstalverzekering is het belangrijk dat je opstalverzekering wordt geïndexeerd. Dit betekent dat de herbouwwaarde van je huis, meebeweegt in de waardeontwikkeling van de huizenmarkt. Als de verzekering op je woonhuis niet mee ontwikkelt en je hebt schade, dan kan het opeens zo zijn dat de schade niet volledig is gedekt. De waarde van je verzekering dekt dan bijvoorbeeld alleen maar de waarde van het moment dat je je verzekering afsloot, en houdt er geen rekening mee dat de waarde van je huis inmiddels is gestegen ( waarmee ook de herbouwwaarde hoger is geworden). De herbouwkosten van je huis stijgen ook door de jaarlijkse inflatie (o.a. stijgende kosten van arbeid en materiaal).
Bij het afsluiten van een opstalverzekering wordt je verzekeringspremie berekend op basis van het materiaal waarvan je huis is gebouwd (steen, hout), maar ook of het een normaal dak is, of een rieten dak (hoger brandrisico met onweer/vuurwerk), en of je huis in bijvoorbeeld een bosrijk of waterrijk (overstroom gevoelig) gebied ligt.
Belangrijk is om te controleren of glasschade gedekt wordt door je verzekering. Bij sommige aanbieders is hiervoor een aparte verzekering noodzakelijk.